Uitleg van IP-Waarden (Ingress Protection)

Laatste update op 04-04-23 door Remco Bravenboer

Bij het winkelen voor gadgets en elektronische apparaten bent u waarschijnlijk al wel eens een IP-classificatie tegengekomen. Dat zijn codes van vier tekens die aan allerlei elektronica gegeven worden, zoals mobiele telefoons, polshorloges, en luidsprekers.

Het is van essentieel belang deze IP-classificatie te begrijpen om goed voor onze elektronische apparaten te kunnen zorgen. "Spatwaterdicht" is bijvoorbeeld niet hetzelfde als "waterdicht", en het verschil niet kennen kan leiden tot schade en onverwachte kosten. Lees verder om meer te leren over de verschillende IP-klassen en de gebruikelijke elektronica die erbij hoort.

Wat is een IP-waarde?

Deze waarden beginnen altijd met "IP", wat staat voor Ingress Protection. Het is een internationale norm voor het meten van de doeltreffendheid van de afdichting van elektrische behuizingen. Met andere woorden, IP-waarden hebben betrekking op het vermogen van een apparaat om weerstand te bieden tegen indringing van vaste en vloeibare stoffen.

Vaste deeltjes kunnen fysieke schade veroorzaken of mechanismen in een apparaat blokkeren. Aan de andere kant kan water kortsluiting veroorzaken en onomkeerbare elektronische schade toebrengen aan de meeste gadgets. Daarom is een bepaald niveau van bescherming tegen indringing gewenst voor verschillende toepassingen en ongevalscenario's.

Denk bijvoorbeeld aan het per ongeluk laten vallen van uw telefoon in een plas of het gebruik van een actiecamera onder water. Zonder de juiste IP-classificatie zullen uw apparaten hieraan kapot gaan.

Wat betekenen de cijfers?

Het eerste cijfer verwijst naar de bescherming tegen vaste voorwerpen en deeltjes, terwijl het tweede verwijst naar de weerstand tegen waterspatten en onderdompeling. Hier zijn hun specifieke betekenissen.

Eerste cijfer

Dit verwijst naar de weerstand tegen vaste voorwerpen van verschillende grootte. Dat varieert van 0 tot 6, en een hoger cijfer betekent dat de behuizing het binnendringen van fijnere deeltjes kan verhinderen.

0 - Niet beoordeeld of geen bescherming.
1 - Bescherming tegen toevallig contact met de hand of voorwerpen groter dan 50 mm.
2 - Bescherming tegen toevallig contact met de vingers en voorwerpen groter dan 12 mm.
3 - Bescherming tegen gereedschap, draden, en voorwerpen groter dan 2,5 mm.
4 - Bescherming tegen voorwerpen groter dan 1 mm. Daartoe behoren grote insecten, schroeven, en spijkers.
5 - Gedeeltelijke bescherming tegen stof en deeltjes. Het binnendringen van enkele fijne deeltjes zal naar verwachting de prestaties van het toestel niet beschadigen of belemmeren.
6 - Vacuümverzegeld voor volledige bescherming tegen stof en deeltjes.

Tweede cijfer

Dit geeft de bescherming tegen vocht aan. De waarde loopt van 0 tot 9, waarbij hogere cijfers een betere waterbestendigheid betekent.

0 - Niet gewaardeerd of geen bescherming.
1 - Bescherming tegen verticaal vallende druppels of weerstand aan de bovenkant. Dit geldt gewoonlijk voor een voorwerp dat rechtop staat, omdat de onderkant en de zijkanten misschien niet beschermd zijn.
2 - Bescherming tegen waterdruppels die in een hoek van 15° t.o.v. verticaal komen, zoals een motregen die lichtjes door de wind wordt meegevoerd.
3 - Beschermd tegen waternevels tot 60° van de verticaal.
4 - Beschermd tegen waternevels en -spatten die uit alle richtingen komen. Het toestel werd getest op een blootstelling van minstens 10 minuten aan een oscillerende sproeier.
5 - Beschermd tegen waterstralen onder lage druk die uit alle richtingen komen. Het toestel is bestand tegen een straaldruk van 6,3 mm, en het binnendringen van een beetje water zal geen schade veroorzaken.
6 - Beschermd tegen rechtstreekse waterstralen onder hoge druk.
7 - Beschermd tegen het binnendringen van water bij volledige onderdompeling tot 1 meter diep gedurende 30 minuten of minder
8 - Hetzelfde als 7, maar het toestel kan grotere diepten en een langere onderdompeling overleven.
9 - Deze waarde wordt ook wel "9K" genoemd. Toestellen met deze classificatie hebben bescherming tegen spuitbussen met hoge druk en temperatuur. Dit soort bescherming is typisch aanwezig bij voertuigen en andere zware apparatuur.

Sommige elektronische producten hebben een rating waarbij cijfers ontbreken. Het ontbrekende cijfer wordt gewoonlijk vervangen door een "X", wat betekent dat het artikel niet beoordeeld is of niet beschermd is voor dat aspect - een beetje hetzelfde als dat er een 0 zou staan. Een IP6X toestel is bijvoorbeeld bestand tegen stof, maar het heeft geen bescherming tegen water.

Enkele voorbeelden en toepassingen

De toepassingen van IP-waarden kunnen sterk variëren, afhankelijk van de bedrijfstak en het type apparaat. Een voorbeeld: sommige zware machines, en fabrieksapparatuur kunnen een IP25 rating hebben. Misschien heeft de machine messen of gevaarlijke bewegende delen, maar hij is beschermd tegen toevallig contact met lichaam en vingers om verwondingen te voorkomen. Het tweede cijfer "5" betekent ook dat het veilig aan waterstralen blootgesteld kan worden.

Velen zijn vertrouwd met IP-beoordelingen bij huishoudelijke elektronica en consumentengadgets. Een IP67 telefoon is vacuüm-verzegeld tegen stof, en hij kan een onderdompeling van 30 minuten en maximaal 1,0 meter diepte overleven zonder schade. Hij overleeft het ook als u er per ongeluk een glas water op morst.

U vindt deze functie meestal op nieuwere telefoons of een high-end smartwatch. Deze toestellen zijn aanzienlijk duurder dan hun niet-beschermde tegenhangers, maar ze zijn veilig tegen per ongeluk spatwater en onderdompeling.

Juiste verzorging van uw toestel

Kort samengevat is een IP-waarde een combinatie van twee cijfers die Intrusion Protection en Moisture Protection aangeven. Hogere cijfers voor beide betekenen over het algemeen een betere bescherming.

Het is nog steeds het beste om uw toestellen niet opzettelijk bloot te stellen aan vocht als ze niet ontworpen zijn om op die manier gebruikt te worden. IP-waarden dienen als bescherming voor noodgevallen en ongelukken, maar verscheidene andere factoren kunnen van invloed zijn op de overlevingskansen van uw toestel.

Als u bijvoorbeeld een telefoon of een kindertablet van grote hoogte laat vallen, zal het scherm misschien niet breken. De val kan echter wel kleine scheuren of gaten veroorzaken die de waterbestendigheid teniet kunnen doen. IP-beoordelingen kunnen u meer gemoedsrust geven, maar u moet altijd voorzichtig met uw toestellen omgaan.